DÜNDEN YARINA EĞİTİM SİSTEMİMİZ (4)

     Yurt dışına öğrenci yollanmasına,  29 Ekim 1924’te Maarif Vekaleti’nin açtığı Avrupa sınavıyla da uygulanmaya başlanmıştır. İlk açılan sınavda  Avrupa’da öğrenim hakkı kazanan 22 genç Almanya, Belçika ve Fransa’ya gönderilmiştir.  Ocak 1925 tarihinde İstanbul’dan bir gemiyle yola çıkan bu gençler döndüklerinde, kendi alanlarında yüksek başarı sağlamış bu gençlerden bazıları; Ulvi Cemal Erkin, Cemil Sena Ongun,  Ekrem Zeki Ün, Sadi Irmak, Suat Hayri Ürgüplü, Osman Horasanlı, Ali Münip Karsan’dır.

       Bu seçilmiş Anadolu gençlerinin bir çoğu,  henüzo  günlerde  yaşadıkları kentten çıkıp İstanbul’u bile görmemişlerdi, Avrupa kentleriyle tanışmışlar ve orada devletin sağladığı yüksek ödeneklerle zorluk çekmeden öğrenimlerini sürdürmüşlerdir. II. Dünya Savaşı'nın darmadağınık ettiği yıllarda eğitim gören öğrenciler, döndüklerinde her biri bu ülkenin tarihine bilimine, sanatına, sanayine öncüler olarak geçtiler ve tüm bu dallarda ülkemizde ilk ciddi adımlar bu insanlara aittir.
      Haşim Şensoy, Türkiye'nin ilk Elektrik mühendislerinden, Keban Barajı projesini gerçekleştirdi. Cevdet Arun, Türkiye'nin ilk beden eğitimi öğretmeni, halk danslarının grup halinde sergilenmesini sağlayan ilk ekibin kurucusuydu. Hasan Tahsin Önalp, 44. Hükümetin Bayındırlık Bakanı oldu. 24, 25 ve 44'üncü hükümetlerin Sanayi Bakanı Şahap Kocatopçu, 1916 doğumlu. Belçika ve ABD'de eğitim gördü. İlk metalürji mühendisi Bahri Ersöz, ilk Endüstri Mühendisi Adnan Erkmenol, ilk sanat tarihçisi Oktay Aslanapa, ilk kimya mühendisi Adnan Şener, Türkiye'nin ilk makine mühendisi, Hamit Geriş yüzlerce gençten sadece birkaçı.

    Bu gençlerimizden birçoğu iki-üç diplomayla geri dönmüş aralarından 13 öğrenci savaş sırasında Almanya'da hayatını kaybetmişti. Her biri önemli kurumların başında yöneticilik yapmıştır. Bu gün kullandığımız bardak, bindiğimiz araba ve daha pek çok şey bu değerli insanların yaratılarından bize kalanlar.
           Eğitim Birliği Yasası’nın getirdiği  devinimle oldukça başarılı bir yol izleyen Türkiye, diğer devrimlerle de sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda kısa bir zamanda umulandan daha büyük bir başarı sağlamış, 10. Yıl  Marşı’nda anlamını bulan gelişmeler dünya devletlerinde büyük hayranlık uyandırmıştı.

           Eğitimde en üst düzeyde yükselme, Köy Enstitülerinin açılmasıyla sağlanmış. Kısa bir sürede Anadolu’nun  aydınlanması yolunda önemli adımlar atılmıştı

          Cumhuriyet, kendisine Osmanlı'dan kalan mirası değerlendirerek gerekli olan değişimleri saptamış, bu doğrultuda birçok devrim gerçekleştirmişti. Atatürk ve hükümetin bakanları yaptıkları araştırmalar sonucunda en önemli eksik olarak saptadıkları, köylerde gelişmeyi sağlamak için köy eğitim kursları yaygınlaştırıldı. Bu çalışmalar Köy Enstitüleri'nin kuruluşuna temel oluşturmuştur. Eğitim konusunda Anadolu köylüsünün geri kalmışlığına Eğitim Enstitüleri'nin kuruluşu ile çözümler üretme yolu bulunmuştu.